Thica.net

Mạng thi ca Việt Nam

Trang thơ Ngô Kha

Ngô Kha

Nhà thơ Ngô Kha sinh ngày 2 tháng 3 năm 1935 tại làng Thế Lại Thượng, Huế, trong một gia đình khoa bảng. Ông tốt nghiệp Thủ khoa khóa 1 Đại học Sư phạm Huế, cử nhân Luật khoa, từng dạy Văn và Công dân ở các trường Quốc Học, Hàm Nghi, Nguyễn Du, Hưng Đạo – Huế từ năm 1960 cho đến ngày mất tích (Ngày 30/ 1/ 1973, Ngô Kha bị chính quyền cũ bắt âm thầm và từ đó không còn ai gặp lại nữa).

Trên bục giảng, với tri thức, lòng nhiệt huyết và lý luận sắc bén, thầy giáo Ngô Kha là một người gây ảnh hưởng lớn cho nhiều thế hệ học sinh, sinh viên Huế. Trong phong trào đấu tranh đô thị, Ngô Kha cũng là một biểu tượng đầy bản lĩnh, ảnh hưởng nhiều đến suy nghĩ và thái độ của giới trí thức văn nghệ sĩ lúc bấy giờ.

Vào đầu thập niên 1970, nhà thơ Ngô Kha chủ trương nhóm trí thức đấu tranh Tự quyết (cùng với Trịnh Công Sơn, Trần Viết Ngạc, Lê Khắc Cầm, Thái Ngọc San, Chu Sơn). Ông cũng là người sáng lập và là Chủ tịch Mặt trận văn hóa dân tộc miền Trung do Thành ủy Huế chỉ đạo năm 1972. Đến ngày 30/1/1973, Ngô Kha bị nhà cầm quyền tại Thừa Thiên bắt và thủ tiêu. Ông được Nhà nước công nhận liệt sĩ vào cuối năm 1981.

Thơ Ngô Kha với những thi ảnh choáng ngợp vẫn còn lay động sâu sắc người đọc. Trong đó trường ca Ngụ ngôn của người đãng trí được xem như là một biểu tượng của dòng thơ siêu thực Huế mà đến nay chưa tác phẩm nào vượt qua được.

Tác phẩm của Ngô Kha đã xuất bản bao gồm: Hoa cô độc (thơ -1961), Ngụ ngôn của người đãng trí (trường ca – 1969), Trường ca Hòa bình (1969). Năm 1991, Hội VHNT Thừa Thiên Huế đã xuất bản tuyển tập Thơ Ngô Kha. Tháng 10, năm 2005, bạn bè và học trò của nhà thơ đã tổ chức xuất bản cuốn sách Ngô Kha – ngụ ngôn của một thế hệ, do một số thân hữu trí thức Huế sưu tầm và biên soạn. Hàng năm, vào 25 tháng 12 âm lịch, bạn bè và những người yêu thơ Ngô Kha vẫn hội tụ về ngôi nhà cũ của ông ở đường Bạch Đằng để tưởng niệm. Tại Huế đã có một con đường được đặt tên Ngô Kha từ năm 2005.


  • Mặt trời mọc


    […]

    Hãy vẽ thật huy hoàng trên cái chết
    người Ai Cập có Tự tháp
    người Hy Lạp có Nhã điển
    người Da Đen có thánh ca
    Việt Nam có tuẫn tiết
    chúng ta hẹn hò bất diệt
    như dân tộc Việt Nam bao lần đứng lên
    ca dao làm mạch sống
    Cách mạng để thành công
    đất mẹ xưa vốn gầy
    người yêu ta từng khóc
    bóng tối dẹp tan
    ta ngồi trông mặt trời mọc
    ngày mai ngoài đồng cỏ ca hát
    mọi người đi hái hoa
    chúng mình gọi tên nhau ngày hồi sinh
    em mặt trời mọc
    và anh Tự-Do.

  • Ngụ ngôn của người đãng trí (Trích)


    […]

    Tôi hay nói chuyện về những dòng chữ ngụ ngôn
    Những dòng chữ chảy từng hàng não sống
    Trên chiếc máy in hùng hồn của thác nước
    Những dòng chữ khai sinh
    Vào ngày trẻ con hát đồng dao
    Trang sách mở đầy hoa
    Những đóa hoa nở ra trí thức
    Những đóa hoa nở ra thi sĩ
    Trang sách mở đầy cái kén
    Những sợi tơ buộc giấc ngủ của người yêu
    Bây giờ con trăng ngó trên đầu
    Tôi bỏ một mình tôi ở lại
    Nhà mọi người giờ nầy đã úp mái
    Chỉ có bầy gà hoang đẻ trứng vàng trên tàng cau

    […]

  • Bài thơ hôm nay


    […]

    Muốn viết lên bài thơ
    Nhưng bút đời rét rỉ
    Mực cạn dòng chảy hết mùa xuân
    Tim khô gầy
    Thoi thóp thanh tân
    Đời giông tố
    Đốt linh hồn cầu nguyện
    Niềm than thở
    Đập tan kỉ niệm
    Vì đau thương khóa kín cô đơn
    Tuổi mùa xuân mãi mãi tủi hờn
    Bừng thức dậy đông sầu tím nhớ
    Người rên xiết côn trùng nức nở
    Chiều mồ côi khoác áo chùng tu
    Nhớ nhung còn
    Tuyết lũng âm u
    Nỗi xót xa
    Khúc tình mười tám

    Người quỳ lạy
    Lời van xin như bể thảm
    Nước cuồng lan, thú dữ làm thinh
    Triều dâng lên môi tím yên lành
    Ngủ một giấc cuộc đời tan hy vọng

    […]

  • Gió


    […]

    Rồi gió ra đi
    Đừng ở lại làm gì
    Thảo mộc trong vườn không muốn gió nhìn khi tàn tạ
    Và một ngày vô định
    Gió sẽ về miền hư vô xa lắm
    Như thế thì chỉ có một lần
    Tôi và gió gặp nhau vào giờ này
    Buổi trưa bằng lòng cho chúng ta yên lành trò chuyện
    Tôi đã nhìn thấy một thời khắc vô cùng linh diệu
    Gió mang thi hài người yêu đi qua giấc ngủ cô đơn của loài hoa hổ ngươi
    Bây giờ gió còn trẻ
    Chúng mình nói chuyện về tình yêu
    Có người bảo gió đa tình
    Vì gió đã từng ở lại ban đêm trong những khu rừng
    Kể tâm tình với những giòng sông
    Gió đã từng hôn lên những mảnh trăng và những đóa hoa
    Bây giờ tan vỡ

    […]

    Hỡi gió
    Gió xanh
    Gió hồng
    Gió tím
    Gió rừng
    Và gió đại dương
    Ta đợi chờ gió đến
    Niềm đau nầy đã một lần mòn mỏi
    Gió có về linh thiêng
    Như lòng ta hằng réo gọi
    Như tuổi đời ta chảy giọt máu xanh
    Gió ơi
    Gió hiền lành
    Gió thương cuộc đời của người con gái nhỏ
    Gió hót
    Gió reo
    Gió đọc bài thơ
    Gió hôn lên vết thương
    Gió săn sóc
    Cho những lần đau giấc ngủ
    Gió thánh thần
    Gió đọc kinh cầu cho tuổi trẻ
    Gió viết tình yêu ta
    Như một lần vết chim
    Gió khắc lên bia đời ta
    Như một lần chối bỏ
    Hỡi gió
    Gió yêu
    Cùng gió nhớ
    Bao giờ gió đến hôn ta
    Ước mong lần gió trở lại
    Ta chưa làm một hạt bụi thời gian
    Gió
    Gió hồn nhiên
    Gió thiên đàng
    Đường bay của loài chim đêm đã mỏi
    Hải điểu cũng sầu như bãi bọt xanh

    […]

  • Người con trai


    Người con trai ấy ngủ
    Buổi chiều đem lại cành dương
    Và đóa hoa thơm
    Nhớ đừng quên nụ hôn mười lăm trên đôi mắt
    Người con trai ấy chẳng bao giờ gặp em
    Nhưng anh sẽ không thấy nó nhìn hoang liêu khi tỉnh dậy
    Trời còn mưa nên nó còn đau khổ
    Mùa hạ nước đầy hơn tháng chạp
    Nó trốn chạy khúc nhạc buồn gợi nhớ tên em
    Nên trở về đây
    Ôm tượng đá lạnh lùng tưởng linh hồn con gái

    […]

    Nếu được gần em
    Chỉ cầm một âm giai
    Thì chúng ta đâu còn đơn lẻ
    Anh vẫn thương đứa con trai lạc loài
    Nếu một ngày mai
    Nó say lên
    Tay cầm vừng trăng ném xuống công viên
    Anh chỉ thấy đời dài bằng cô độc.

  • Mai có hòa bình


    Mùa đổ lá thu mơ trời tháng tám
    Nhớ nhau thì về chẳng quản đường đi
    Ngày xưa đất nước phân kỳ
    Em theo tiếng gọi quên thì gấm hoa

    Tin em trao về hồng như nụ chín
    Mai có hoà bình khác thể yêu đương
    Đường dù ngái đi rừng chen lớp lớp
    Nhớ nhau thì về cho kịp trời thu

    […]