Một mình
[…]
Bất tri tam bách… ngàn năm nữa
Tiếng thở than còn nguyên thở than!
Một bước chân người qua trước cửa,
Rồi xa, xa mãi chẳng dư vang.
Nhà thơ Tạ Ký sinh năm 1928, người làng Trung Phước, huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam, cùng quê với thi sĩ Bùi Giáng.
Tạ Ký là một nhà thơ sáng tác rất sớm, ngay từ những ngày còn ngồi ghế nhà trường, và vào giữa thập niên 50 thì được nhiều người biết đến khi thơ ông bắt đầu xuất hiện trên báo chí Sài Gòn như các tờ Đời mới, Văn nghệ tiền phong…
Năm 1952 nhà thơ bỏ vùng Việt Minh về Huế để học nốt những năm cuối của bậc trung học ở trường Khải Định. Sau khi đậu tú tài, năm 1956 ông vào Sài Gòn theo học Văn Khoa và Luật, rồi trở thành thầy giáo dạy văn chương tại trường Petrus Ký. Sau ngày 30 tháng 4 năm 1975 ông đi tù cải tạo vì tội “giáo chức biệt phái”, ra khỏi tù hai năm sau. Cuối năm 1978 Tạ Ký từ Sài Gòn đi về sống ở An Giang, và đã qua đời trong cô độc tại đây vào ngày 19 tháng Ba năm 1979. Hai mươi hai năm sau, vào ngày 5 tháng Tư năm 2001, gia đình và bạn bè đã dời mộ ông từ Chợ Mới, An Giang về cải táng tại nghĩa trang Gò Dưa, Thủ Đức, bên cạnh mộ phần của Bùi Giáng, với ước mong đưa ông trở lại chỗ nằm và chỗ đứng xứng đáng cho ông, trong cuộc đời cũng như trong lòng người.
Làm thơ tử thuở còn học tiểu học cho mãi đến những năm cuối của đời mình, cuộc đời của Tạ Ký gắn liền với thơ, cũng như với việc dạy học. Cuối thập niên 60 Tạ Ký in tập thơ Sầu ở lại, và được trao giải thưởng của Tổng thống Việt Nam Cộng hòa vào đầu thập niên 70. Tập thơ thứ hai của ông, Cô đơn còn mãi, xuất bản gần ngày sụp đổ miền Nam nên được ít người biết đến. Trong hai năm ở tù cải tạo, Tạ Ký cũng làm nhiều thơ, nhưng hiện chỉ còn một số ít trong trí nhớ của các bạn đồng tù.
[…]
Bất tri tam bách… ngàn năm nữa
Tiếng thở than còn nguyên thở than!
Một bước chân người qua trước cửa,
Rồi xa, xa mãi chẳng dư vang.
[…]
Ít bữa mai tàn rơi trước ngõ,
Nhặt giùm dăm cánh ép cho con.
Mẹ ơi! đợi lúc trời thôi gió,
Con sẽ quay về để mẹ hôn.
[…]
Có rượu nhiều không mà ta mời nhau?
Có buồn vu vơ như thuở ban đầu?
Gọi em suốt nửa đời em nhỉ?
Em chỉ trả lời trong giấc chiêm bao!
Tôi sẽ chết dễ dàng hơn đã sống,
Mắt không buồn vì nhắm đến muôn thu.
Con chim nào xanh, giấc mộng nào hư,
Lời bay bướm lặng dần vào dĩ vãng,
Ba mươi đến khỏi lo tiền cơm tháng!
Cô mỉm cười, cô có biết gì đâu!
[…]
Ta viết bài thơ thương nhớ đây,
Run run tay ấy nắm tay này,
Bao lâu em lạc hồn ta nhỉ?
Đô thị cười nghiêng mí mắt gầy.
[…]
[…]
Một giấc hoàng hoa chưa chắc tỉnh,
Nửa ly hoan ngộ lấy gì say,
Từng phen đất lạ thương thân thế,
Những trận cười như thoảng gió bay.
[…]
[…]
Cầu vắng bâng khuâng bước học trò,
Dăm tà áo trắng dệt thêm mơ.
Chiều nay nắng chở buồn không hết,
Thu chớm thu rồi, thơ chớm thơ.
Duyên ngập ngừng duyên buổi hẹn đầu,
Không cần lành lạnh mới thương nhau.
Cớ sao sương khói đìu hiu quá,
Thu đến ai người khóc chuyện Ngâu?
[…]
[…]
Có bầy én về
Không phải để báo tin xuân
Vì anh biết mùa xuân đã chết
Có bầy én về tìm ruồi trên giây thép
Chuỗi hạt huyền vỡ tan
[…]
Chỉ xin một nửa miệng cười
Chỉ xin một phút bên người yêu thương
Chỉ xin một chút dư hương
Gọi làm duyên suốt nẻo đường viễn du
Cố nhân, thôi đã tạ từ
Dăm năm đấy nhỉ, thực hư thế nào?
Má còn làm thẹn hoa đào?
Mắt còn làm nhạt ngàn sao trên trời?
Tóc còn xanh thuở đôi mươi?
Lòng còn vui thuở hoa cười ước mơ?
[…]
[…]
Hay là tôi đến…?
Dòng mắt em xanh
Mong manh mong manh
Nửa chiều sơ nguyện.