Thica.net

Mạng thi ca Việt Nam

  • Nhất Định Thắng

    Tác giả:

    Tôi ở phố Sinh Từ:
    Hai người
    Một gian nhà chật.
    Rất yêu nhau, sao cuộc sống không vui?
    Tổ Quốc hôm nay
    tuy gọi sống Hòa Bình
    Nhưng mới chỉ là năm thứ nhất
    Chúng ta còn muôn việc rối tinh…
    Chúng ta
    Ngày làm việc, đêm thì lo đẫy giấc
    Vợ con đau thì rối ruột thuốc men
    Khi mảng vui – khi chợt nhớ – chợt quên
    Trăm cái bận hàng ngày nhay nhắt
    Chúng ta vẫn làm ăn chiu chắt
    Ta biết đâu bên Mỹ Miếc tít mù
    Chúng còn đương bày kế hại đời ta?
    Người ta nói thằng ngô con đĩ
    Ở miền Nam có tên giặc họ Ngô
    Tài của hắn là: Khuyển Ưng của Mỹ
    Bửu bối gớm ghê là: một lưỡi đao cùn
    Hắn nhay mãi cố xẻ đôi Tổ Quốc

    Tôi đi giữa trời mưa đất Bắc
    Đất hôm nay tầm tã mưa phùn
    Bỗng nhói ngang lưng
    máu rỏ xuống bùn
    Lưng tôi có tên nào chém trộm?
    A! Cái lưỡi đao cùn!
    Không đứt được – mà đau!
    Chúng định chém tôi làm hai mảnh
    Ơi cả nước! Nếu mà lưng tê lạnh
    Hãy nhìn xem: Có phải vết đao?
    Không đứt được mà đau!
    Lưng Tổ Quốc ngày hôm nay rớm máu.

    2.
    Tôi đã sống rã rời cân não
    Quãng thời gian nhưng nhức chuyện đi Nam
    Những cơn mưa rơi mãi tối sầm
    Họ lếch thếch ôm nhau đi từng mảng
    Tôi đã trở nên người ôm giận
    Tôi đem thân làm ụ cản đường đi
    – Đứng lại!
    – Đi đâu?
    – Làm gì?
    Họ kêu những thiếu tiền thiếu gạo
    Thiếu Cha, thiếu Chúa, thiếu vân vân
    Có cả anh nam chị nữ kêu buồn
    – Ở đây
    khát gió, thèm mây…
    Ô hay!
    Trời của chúng ta gặp ngày mây rủ
    Nhưng trời ta sao bỏ nó mà đi?
    Sau đám mây kia
    là cả miền Nam
    Sao nỡ tưởng là non bồng của Mỹ!
    Tiệm nhảy, rượu nồng, gái tơ
    Tha hồ những tự do tự diếc
    Tưởng như ở đấy cứ chìa tay
    là có đô-la
    Có trâu ruộng, – Có ngày đêm hoan hỷ!
    Mặc dầu sao nỡ đổi trời ta?
    Tôi muốn khóc giữ từng em bé
    – Bỏ tôi ư? – Từng vạt áo – Gót chân
    Tôi muốn kêu lên – những tiếng cộc cằn…
    – Không! Hãy ở lại
    Mảnh đất ta hôm nay dù tối
    Cũng còn hơn
    non bồng Mỹ
    triệu lần…
    Mảnh đất dễ mà quên?
    Hỡi bạn đi Nam
    Thiếu gì ư? Sao chẳng nói thực thà?
    Chỉ là:
    – thiếu quả tim, bộ óc!
    Những lời nói sắp thành nói cục
    Nhưng bỗng dưng tôi chỉ khóc mà thôi
    Tôi nức nở giữa trời mưa bão.
    Họ vẫn ra đi
    – Nhưng sao bước rã rời?
    Sao họ khóc?
    Họ có gì thất vọng?
    Đất níu chân đi,
    gió cản áo bay về.
    Xa đất Bắc tưởng như rời cõi sống
    Tưởng như đây là phút cuối cùng
    Giăng giối lại: – Mỗi lùm cây – hốc đá
    – Mỗi căn vườn – gốc vả – cây sung
    Không nói được, chỉ còn nức nở
    Trắng con ngươi nhìn lại đất trời
    Nhìn cơn nắng lụi, nhìn hạt mưa sa
    Nhìn con đường cũ, nhìn ngôi sao mờ
    Ôi đất ấy – quên làm sao được?
    Quên sao nơi ấm lạnh ngọt bùi
    Hôm nay đây mưa gió giập vùi
    – Mưa đổ mãi lên người xa đất Bắc…
    Ai dẫn họ đi?
    Ai?
    Dẫn đi đâu? – mà họ khóc mãi thôi
    Trời vẫn quật muôn vàn tảng gió
    Bắc Nam ơi, đứt ruột chia đôi
    Tôi cúi xuống – Quỳ xin mưa bão
    Chớ đổ thêm lên đầu họ –
    Khổ nhiều rồi!
    Họ xấu số – Chớ hành thêm họ nữa
    Vườn ruộng hoang sơ – Cửa nhà vắng chủ
    Miền Nam muôn dặm, non nước buồn thương
    Họ đã đi nhưng trút lại tâm hồn
    Ơi đất Bắc! Hãy giữ gìn cho họ

    3.
    Tôi ở phố Sinh Từ
    Những ngày ấy bao nhiêu thương xót
    Tôi bước đi
    không thấy phố
    không thấy nhà
    Chỉ thấy mưa sa
    trên màu cờ đỏ.

    Gặp em trong mưa
    Em đi tìm việc
    Mỗi ngày đi lại cúi đầu về
    – Anh ạ.
    Họ vẫn bảo chờ…
    Tôi không gặng hỏi, nói gì ư?
    Trời mưa, trời mưa
    Ba tháng rồi
    Em đợi
    Sống bằng tương lai
    Ngày và đêm như lũ trẻ mồ côi
    Lũ lượt dắt nhau đi buồn bã…
    Em đi
    trong mưa
    cúi đầu
    nghiêng vai
    Người con gái mới mười chín tuổi
    Em ơi!
    Em có biết đâu
    Ta khổ thế này
    Vì sao?
    Em biết đâu
    Mỹ Miếc, Ngô Nghê gì?
    Khổ thân em mưa nắng đi về
    lủi thủi
    Bóng chúng
    đè lên
    số phận
    từng người
    Em cúi đầu đi, mưa rơi

    Những ngày ấy bao nhiêu thương xót
    Tôi bước đi
    không thấy phố
    không thấy nhà
    Chỉ thấy mưa sa
    trên màu cờ đỏ

    4.
    Đất nước khó khăn này
    sao không thấm được vào Thơ?

    Những tủ kính tôi dừng chân dán mũi
    Các thứ hàng ế ẩm đợi người mua
    Nhưng mà sách – hình như khá chạy
    À quyển kia của bạn này – bạn ấy
    Quyển của tôi tư lự, nét đăm đăm
    Nó đang mơ: – nếu thêm cả miền Nam
    Số độc giả sẽ tăng dăm bảy triệu
    Tôi đã biến thành người định kiến
    Tôi ước ao tất cả mọi người ta
    Đòi Thống Nhất phải đòi từ việc nhỏ
    – từ cái ăn
    cái ngủ
    chuyện riêng tư
    – từ suy nghĩ
    nựng con
    và tán vợ
    Trời mưa mãi lây rây đường phố
    Về Bắc Nam tôi chưa viết chút nào
    Tôi vẫn quyết Thơ phải khua bão gió
    Nhưng hôm nay
    tôi bỗng cúi đầu
    Thơ nó đi đâu?
    Sao những vần thơ
    Chúng không chuyển, không xoay trời đất
    Sao chúng không chắp được cả cõi bờ?
    Non nước sụt sùi mưa
    Tôi muốn bỏ thơ
    Làm việc khác
    Nhưng hôm nay tôi mê mải giữa trời mưa
    Chút tài mọn
    tôi làm thơ chính trị

    Những ngày ấy bao nhiêu thương xót
    Tôi bước đi
    không thấy phố
    không thấy nhà
    Chỉ thấy mưa sa
    trên màu cờ đỏ

    5.
    Em ơi! – ta ở phố Sinh Từ
    Em đương có chuyện gì vui hử
    À cái tin trên báo – Ừ em ạ
    Hôm nay bọn Mỹ Miếc, lũ Ngô Nghê
    Chúng đang phải giậm chân đấm ngực!
    Vượt qua đầu chúng nó,
         mọi thứ hàng
    Những tấn gạo vẫn vượt đi
    Những tấn thư, tài liệu
    Vẫn xéo qua đầu chúng, giới ranh gì?
    Ý muốn dân ta
    là lực sĩ khổng lồ
    Đè cổ chúng mà xóa nhòa giới tuyến
    Dân ta muốn trời kia cũng chuyển
    Nhưng
    Trời mưa to lụt cả gian nhà
    Em tất tả che mưa cản gió
    Con chó Mực nghe mưa là rú
    Tiếng nó lâu nay như khản em à
    Thương nó nhỉ – nó gầy – lông xấu quá
    Nó thiếu ăn – Hay là giết đi ư?
    Nó đỡ khổ – Cả em đỡ khổ.
    Em thương nó – Ừ thôi chuyện đó
    Nhưng hôm nay anh mới nghĩ ra
    Anh đã biến thành người định kiến
    Mực ơi!
    đừng oán chủ, Mực à!
    Mày không hiểu những gần xa Mỹ Diệm
    Chúng ở đâu – mà lại núp bên ta
    Chính chúng cướp cả cơm của khuyển

    Những ngày ấy bao nhiêu thương xót
    Tôi bước đi
    không thấy phố
    không thấy nhà
    Chỉ thấy mưa sa.
    trên màu cờ đỏ

    6.
    Hôm nay đài tiếng nói Việt Nam
    Lại có chuyện tên Ngô Đình Diệm
    Hắn sai con em là lũ du côn
    Đi ném đá nhà Ủy ban Quốc tế.
    Hắn bảo hắn Giơ-ne không ký
    Hắn bịt tai, không biết chuyện hiệp thương!
    Ô hay! Cái lưỡi uốn càn
    Cả thế giới vả vào mõm hắn
    Hắn giậm chân khoa lưỡi đao cùn:
    – Mặc kệ! Giết ta chết hẳn
    thì thôi
    Ta chẳng giả miền Nam!
    Chứ
    giả miền Nam cho nước Việt Nam
    Thì ta chết
    – thầy ta cũng chết
    Hắn thét lên ộc máu mũi máu mồm
    Hắn lồng lộn, ôm miền Nam mà cắn!
    Thịt dân ta từng mảng nát bươm
    Nhưng không!
    Hôm nay
    Cả thành phố Sài Gòn
    Đóng cửa!
    Không họp chợ!
    Không ra đường!
    Những mảng thịt
    Những đọi máu đào
    đang rầm rập kéo nhau
    đi ngoài phố
    Hôm nay
    hàng triệu mối thù sâu
    tới đập cửa lão già Ngô đòi mạng
    Vung đao cùn chém phải quãng trời không!
    Hắn đi ngủ,
    muôn tiếng kêu xúm lại quanh giường
    Hắn ngồi ăn
    tiếng khóc nổi trong cơm
    Hắn nhắm mắt
    tiếng kêu vào giấc ngủ
    Hắn rong chơi
    tiếng rủa bước theo chân
    Hắn hội họp
    tiếng kêu ngồi cạnh
    giơ bàn tay đòi mạng nghều ngào
    Tên tội nhân kia!
    Lịch sử vạch tên mày!
    Tên đứa tay sai!
    Chẳng có lâu đâu!
    Hắn sẽ sống như tên mắc tội tử tù
    Óc điên dại
    – chân lê vòng xích
    Trốn đi đâu?
    Đất trời sâu
    đương vẩy máu
         đuổi theo chân hắn.
    Hắn run sợ – Quỳ xin đã muộn!
    Dù đêm khuya, bóng tối đặc ngầu ngầu
    Máu vẫn đỏ
        trúng đầu trúng mặt
    Tên tội nhân kia!
    Lịch sử vang tên mày!

    7.
    Tôi đi giữa trời mưa đất Bắc
    Tai bỗng nghe những tiếng thì thầm
    Tiếng người nói xen tiếng đời ầm ã.
    – Chúng phá hiệp thương
    – Liệu có hiệp thương?
    – Liệu có tổng hay chẳng tổng?
    – Liệu đúng kỳ? Hay chậm vài năm?
    Những câu hỏi đi giữa đời lỏng chỏng
    Ôi! Xưa nay Người vẫn thiếu tin Người
    Người vẫn thường kinh hoảng trước Tương Lai
    Người quên mất Mỹ là sư tử giấy
    Người vẫn vội – Người chưa kiên nhẫn mấy
    Gan người ta chưa phải đúng công nông
    Người chửa có dạ lim trí sắt
    Người mở to đôi mắt mà trông!
    A tiếng kèn vang
        quân đội anh hùng
    Biển súng
    rừng lê
        bạt ngàn con mắt
    Quân ta đi tập trận về qua
    Bóng cờ bay đỏ phố đỏ nhà…
    Lá cờ ấy là cờ bách thắng
    Đoàn quân kia muôn trận chẳng sờn gan
    Bao tháng năm đói rét nhọc nhằn
    Từ đất dấy lên
    là quân vô sản
    Mỗi bước đi lại một bước trưởng thành
    Thắng được Chiến Tranh
    Giữ được Hòa Bình
    Giặc cũ chết – lại lo giặc mới
    Đoàn quân ấy – kẻ thù sợ hãi
    Chưa bao giờ làm mất bụng dân yêu
    Dân ta ơi! Chiêm nghiệm đã nhiều
    Ai có LÝ? và ai có LỰC?
    Tôi biết rõ đoàn quân sung sức ấy
    Biết nhân dân
    Biết Tổ Quốc Việt Nam này
    Những con người từ ức triệu năm nay
    Không biết nhục
    Không biết thua
    Không biết sợ!
    Hôm nay
    Cả nước chỉ có một lời hô:
    THỐNG NHẤT
    Chúng ta tin khẩu hiệu ta đòi
    – Giả miền Nam!
    Tôi ngửa mặt lên trời
    Kêu một tiếng – bỗng máu trời rơi xuống
    Vài ba tia máu đỏ rơi vào tôi
    Dân ta ơi!
    Những tiếng ta hô
    có sức đâm trời chảy máu.
    Không địch nào cưỡng nổi ý ta
    Chúng ta đi – như quả đất khổng lồ
    Hiền hậu lắm – nhưng mà quả quyết…

    8.
    Hôm nay
    Những vần thơ tôi viết
    Đã giống lưỡi lê: đâm
    Giống viên đạn: xé
    Giống bão mưa: gào
    Giống tình yêu: thắm
    Tôi thường tin ở cuộc đấu tranh đây
    Cả nước đã bầu tôi toàn phiếu
    Tôi là người vô địch của lòng tin.
    Sao bỗng đêm nay,
    tôi cúi mặt trước đèn?
    Gian nhà vắng – chuột đêm nó rúc.
    Biết bao nhiêu lo lắng hiện hình ra.
    Hừ! Chúng đã biến thành tảng đá
    chặn đường ta!
    Em ơi thế ra
    Người tin tưởng nhất như anh
    vẫn có những phút giây ngờ vực
    Ai có LÝ? Và ai có LỰC?
    Ai người tin? Ai kẻ ngã lòng tin?
    Em ơi
    Cuộc đấu tranh đây
    cả nước
    cả hoàn cầu
    Cả mỗi người đêm ngủ vẫn lo âu
    Có lẫn máu, có xót thương, lao lực.
    Anh gạch xóa trang thơ hằn nét mực
    Bỗng mắt anh nhìn thấy! Lạ lùng thay!
    Tảng đá chặn đường này!
    Muôn triệu con người
    Muôn triệu bàn tay
    Bật cả máu ẩy đá lăn xuống vực!
    Anh đã nghĩ: không có đường nào khác
    Đem ngã lòng ra
    mà thống nhất Bắc Nam ư?
    Không không!
    Đem sức gân ra!
    Em ơi em!
    Cái này đỏ lắm, gọi là TIM
    Anh cho cuộc đấu tranh giành THỐNG NHẤT

    9.
    Hôm nay
    Trời đã thôi mưa
    Thôi gió
    Nắng lên
    đỏ phố
    đỏ nhà
    đỏ mọi buồng tim lá phổi
    Em ơi đếm thử bao nhiêu ngày mưa!
    Bây giờ
    Em khuân đồ đạc ra phơi
    Em nhé đừng quên
    Em khuân tất cả tim gan chúng mình
    phơi nắng hết.
    Em nhìn
    cao tít
    trời xanh
    Dưới phố bao nhiêu cờ đỏ!
    Hôm nay em đã có việc làm
    Lương ít – Sống còn khó khăn!
    Cũng là may…
    Chính phủ muôn lo nghìn lắng
    Thực có tài đuổi bão xua mưa
    Không thì còn khổ
    Em treo cờ đỏ đầu nhà
    Lá cờ trừ ma
    Xua được bóng đen chúng nó!
    Tiếng gì ầm phố em à?
    A! Những người đi Nam trở ra
    Phải rồi! Quên sao đất Bắc!
    – Khổ! Trong ấy loạn
    Phải đi đồn điền cao su
    Chúng tôi bị lừa
    Bà con muốn ra không được.
    Đồng bào vui muốn khóc
    Ô này lạ chưa?
    – Mây ngoài này không đen
    Mây đen vào trong ấy cả
    Đúng rồi! Đó là công sức của nhân dân ta
    lùa mây đuổi gió
    Những vết thương kháng chiến đỏ lòm
    Đã mím miệng, lên da lên thịt.
    Tôi bỗng nhói ở nơi lồng ngực
    Em ơi
    Chúng đốt phố Ga-li-ê-ni
    và nhiều phố khác.
    Anh đã sống ở Sài gòn thuở trước
    Cảnh miền Nam thành một góc tim anh
    Chúng đốt tận đâu
    mà lửa xém tim mình
    Tim nó bị thui đen một nửa
    Từ dạo ấy
    mà em chẳng rõ.
    – Em hãy đỡ cho anh khỏi ngã
    Đứng đây
    Một lúc!
    Cờ bay
    đỏ phố
    đỏ nhà
    Màu cờ kia là thang thuốc chữa cho anh.
    Em có thấy bay trên trời xanh
    Hàng triệu tâm hồn?
    Họ đã bỏ miền Nam
    ra Bắc!
    Chúng đem súng mà ngăn
    Đem dây mà trói!
    Giữ thân người
    không giữ được nhân tâm
    Người Nam gửi tâm hồn ra Bắc cả.
    Bọn Mỹ Diệm ôm đầu sợ hãi
    Đổ lên chúng nó
    Mây đen
    lửa loạn
    bão thù
    Ai thắng ai thua?
    Ai có LÝ và ai có LỰC?

    Em ơi
    Hôm nay
    trời xanh
    xanh đúc
    Nắng lên
    đỏ phố
    đỏ cờ
    Cuồn cuộn mít tinh
    Những ngày thương xót đã lùi xa
    Hòa bình
    thêm vững
    Anh bước đi
    đã thấy phố thấy nhà
    Không thấy mưa sa
    Chỉ thấy nắng lên
    trên màu cờ đỏ

    Ta ở phố Sinh Từ
    Em này
    Hôm nay
    đóng cửa
    Cả nhà ra phố
    mít tinh
    Chúng ta đi
    nổi bão
    biểu tình
    Vung cờ đỏ
    hát hò
    vỡ phổi…
    Hỡi những người
    thành phố
    thôn quê
    Đói no lành rách
    Người đang vui
    Người sống đang buồn
    Tất cả!
    Ra đường!
    Đi!
    hàng đoàn
    hàng đoàn
    Đòi lấy tương lai:
    HÒA BÌNH
    THỐNG NHẤT
    ĐỘC LẬP
    DÂN CHỦ
    Đó là tim
    là máu đời mình
    Là cơm áo! Là ái tình
    Nhất định thắng!

    Bình luận

    1. hoadabienthuoc says:

      thơ của Trần Dần rất hay không gian rộng, nhiều dữ kiện mang tính lịch sử, nắm bắt được tư tương của dân tộc trong giai đoạn lịch sử với nhiều biến cố của đất nước.Tôi từng biết về tác giả qua báo chí nói về thơ có vấn đề. Qua bài thơ này tôi nghĩ ai cũng hiểu được tình cảm ông dành cho đất nước, dân tộc Việt nam.

    2. lan anh says:

      trước đây tôi cũng chỉ biết về nhà thơ Trần Dần với mấy câu thơ đau thương và ám ảnh
      Tôi bước đi
      không thấy phố
      không thấy nhà
      Chỉ thấy mưa sa.
      trên màu cờ đỏ”
      bây giờ đọc hết bài thơ, tôi mới thấy được tài năng của ông. lặp đi lặp lại cái khổ thơ với những vần thơ đau thương ấy bao nhiêu, ám ảnh bao nhiêu, thì cái chữ “NẮNG” ấy mới càng huy hoàng và có sức ấm lan tỏa bấy nhiêu
      “Anh bước đi
      đã thấy phố thấy nhà
      Không thấy mưa sa
      Chỉ thấy nắng lên
      trên màu cờ đỏ”
      bài thơ hay, nếu như phần đầu làm cho người đọc cảm thê lương và ám ảnh bao nhiêu, thì càng về sau càng thấy tự hào, phấn khởi và tin yêu vào cuộc sống mơi, vào Đảng bấy nhiêu.

    3. Võ Thị Thanh Xuân says:

      Đây là lần đầu tôi được đọc trọn vẹn bài thơ này. Tôi cảm nhận rất rõ sự chân thành và trung thực của một người nghệ sĩ từng trải qua những thăng trầm, đắng cay của cuộc đời. Tình yêu nước, tình yêu cuộc đời của ông rất thật, thấm thía và quặn đau chứ không phải là những hô hào chung chung.Thơ trước hết là tiếng lòng của thi sĩ, nó vượt lên mọi ràng buộc cứng nhắc của cuộc đời.

    4. ĐỌC LẠI BÀI THƠ NHẤT ĐỊNH THẮNG
      CỦA NHÀ THƠ TRẦN DẦN

      Hôm nay đọc thử Trần Dần
      Tình cờ lên mạng chỉ phần vậy thôi
      Đầu năm mười sáu đây rồi
      Tức qua thế kỷ ngậm ngùi người xưa !

      Bài thơ vốn lắm người ưa
      Vì nhìn cờ đỏ trong mưa ngày nào
      Bước đi tầm tã buồn sao
      Nhà nhà không thấy toàn màu đỏ tươi !

      Tuy thơ viết dẫu hơi dài
      Nhưng như thế kỷ xạt xài niềm tin
      Thi từ xiêu vẹo im lìm
      Ngoằng ngoèo vẫn thấy bao câu xanh rờn !

      Thôi thì thế sự chập chờn
      Trần Dần vướng phải Nhân Văn lạ gì
      Bây giờ thế kỷ trôi đi
      Khiến chừ đọc lại cảm người ngày xưa !

      Sao đời toàn chỉ gió mưa
      Bước đi buồn thảm khó vừa lòng ai
      Bài thơ lưu lại cho đời
      Như bao kỷ niệm một thời xa xôi !

      Bây giờ ai đã thắng ai
      Cho dầu nhất định vẫn thừa vu vơ
      Chẳng qua đời chỉ không ngờ
      Ngôn từ bạt mạng một thời xát xơ !

      Nhưng rồi quả chẳng làm sao
      Con người yếu ớt lao đao vậy mà
      Đường đi ngập bước mưa sa
      Nhà thơ chỉ thấy toàn màu đỏ tươi !

      NHÀ THƠ ĐẠI NGÀN
      (08/01/16)

    ví dụ: http://www.example.com

    Lời bình: (Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu)