Thica.net

Mạng thi ca Việt Nam

  • Trường ca chân đất

    Tác giả:

    Kính dâng quê hương Quảng Ngãi của tôi
    Kính dâng thầy má của con

    Chân tre

    bước ngang dòng sông
    pháo đài xanh
    la đà rủ chim làm tổ
    đêm nghiến răng ngày lam lũ
    thở gai khóc lá than cành
    viết lên cao xanh
    ngọn bút trúc tâm ngơ ngác
    không biết viết thì vót
    nghêu ngao bình cũ hũ sành
    thài lài rau mác nấu canh
    bắt tép kho cà nuôi anh khôn lớn
    thương mẹ kính cha
    khổ nghèo tật bệnh
    hóa trăm vị thuốc cứu người

    – này bạn tre ngâm ơi
    sao mắt rạng ngời
    mùi hơi gắt

    – thì Việt vương cũng nằm gai nếm cứt
    như thân ta ủ kín trong bùn

    – này chìa vôi nọ bách thanh
    sao cứ nghe xạc xào là hót

    – thì bác tre mới mặt trời nứt mắt
    đã tỏa bóng về sau

    – không thể sống mà đau
    không thể chết mất gốc

    gió nồm nam thay quạt
    ngồi bụi tre đôi phút mát lòng
    quăng quật cả nghìn năm
    chịu trăm thứ đè đầu cưỡi cổ
    chờ trăng lên hát giọng thổ
    lý con gì vắt nửa khố dây

    như bác Năm Trì đây

    lên bảy bác cọc còi theo cha ra đồng đập đất cục
    thoang thoảng mùi phân bò
    mùi hương ấy trốn sâu trong tiềm thức
    mấy mươi năm sau bật nút
    thành thơ

    bác Năm Trì lơ tơ mơ
    bác Năm Trì dân Quảng Ngãi

    nhớ bác trán vồng như luống khoai
    tay chai bánh tráng sượng
    mắt băm băm lục tìm tám hướng
    cuốc vung lên moi từng củ cui
    mặt đanh rắn đất cục mùa phơi ải

    bác Năm Trì dân Quảng Ngãi

    ghét bác ghê cái tính hay nói tục
    chửi bậy
    chẳng nhằm ai
    như trẻ con ném đất cục
    vô ý trúng
    có khi đền thấy mẹ
    có khi
    phải kiểm điểm

    dù đất cục quê mình
    chỉ u đầu chứ không
    sưng

    bác Năm Trì tưng tưng tưng
    bác Năm Trì dân Quảng Ngãi

    mùa tiếp mùa bác kéo nhá buông câu
    xơi tái
    dăm ba thằng se sẻ
    có lúc buồn leo tít ngọn cau
    hát giọng thổ
    những bài ca quá lửa
    như cá bống kho tiêu
    khen khét mùi niêu đất

    bác chúa ghét những bống bống bang bang
    ăn cám trả vàng

    bác Năm Trì tàng tàng tàng
    bác Năm Trì dân Quảng Ngãi

    đêm láng lênh bác ngồi gãi háng
    trăng hạ tuần
    nhớ lung mung
    hình như tổ tiên mình có cái chén mẻ
    gửi đâu đó bên dưới đế tháp Chàm
    những ngọn tháp chỉ còn trong ký ức

    hình như tổ tiên mình trồng một bụi tre
    trồng một lũy tre
    trồng một rừng tre
    bên dưới thành Châu Sa
    bên dưới Trường Lũy
    đâu đó
    bên dưới những niềm hy vọng cũ

    người ta lên voi xuống chó
    lên ngai xuống bãi thài lài
    còn bác
    năm này qua năm khác
    nhào nặn đất cục

    bác Năm Trì ục ục ục
    bác Năm Trì dân Quảng Ngãi

    bây giờ
    bổ nhát cuốc đào lên
    lại gặp những niềm hy vọng cũ
    những giấc mơ quá lửa
    những rễ tre hoá thạch tự bao đời

    quê hương ơi làm sao tôi sống
    thiếu Người
    làm sao tôi thành một bóng cây
    nho nhỏ
    nếu trước nhà tôi, ngoài ngõ
    không rậm rì rậm rịt một bóng tre?

    Chân ruộng

    những con đỉa bám vào ký ức
    hút thời gian nhớ nhớ quên quên
    tôi không biết giữa quên và nhớ
    con đỉa dai chọn cửa nào
    lên tám tuổi lần đầu tôi bước xuống bùn
    bàn chân nghe gốc rạ thở than
    đám ruộng sâu nhìn dòng sông nhỏ
    đón đứa trẻ lần đầu tập làm nông dân
    cũng ở đây lần đầu tôi bị đỉa hút máu
    những con đỉa tự ngàn xưa
    hoảng sợ
    những con đỉa đeo bám vào giấc mơ
    nhờ nhợ
    (bây giờ người Tàu sang xứ mình lùng mua đỉa
    đắt bao nhiêu cũng cân
    chắc họ mua về thả ruộng (Tàu)
    cho đỉa bu sướng chân (Tàu)
    hút máu)

    người Tàu thật lạ
    họ mua những thứ dân mình vứt bỏ
    và bán cho mình những thứ cả thế giới vứt bỏ

    làm sao tôi biết
    chân ruộng sâu có gì?

    bác Năm Trì
    bình thản xoa tí nước bọt vào chân
    và bứt ra một con
    đỉa
    nói theo kiểu bây giờ
    “hết sức kiềm chế!”

    à à uôm uôm
    ruộng sâu rồi tới ao chuôm
    tôi lớn lên từ đó

    bàn chân sục trong bùn
    nghe ram ráp lá lúa xoa vào mặt
    từ một cánh đồng anh đi đánh giặc
    mùi bùn đâu chẳng giống nhau

    cứ gì mùi thơm mới khiến nhớ lâu
    khi bùn non nối đời anh với đất
    khi bàn chân giẫm gai cào đá sắc
    là để cho bùn ruộng nhuyễn hơn thôi

    bùn ruộng là tôi
    thuở mẹ cho con bú
    bầu vú thoảng mùi gốc rạ
    bùn ruộng là em
    nay chân dài nhưng ngày bé thơ
    đồ hàng em chơi con cua kéo cày
    bùn ruộng là anh
    giờ tiến sĩ mà đầu loé nhanh
    hình con lia thia đá

    hồi nhỏ anh không chơi đỉa
    không nói dai
    nhưng đố biết
    ruộng sâu cho anh những gì
    đỉa trâu cho trâu những gì
    vu vơ cho thơ những gì

    đất qua tôi những gương mặt khác nhau
    những luống cày ngây dại
    những năm ấy tôi nằm sát đất
    chẳng lo nghĩ gì
    những năm ấy cây chò rừng bốc cháy
    lửa hồn nhiên sáng trong
    trăng như sữa đổ tràn rẫy cũ
    một mình tôi ngun ngút nhớ thương
    những năm ấy tôi bơ vơ như đất
    bị bỏ quên một góc
    bìa rừng

    tôi đứng dậy
    chính nơi mình vấp ngã
    đầu gối va đất cục
    ngây dại lấm bùn
    mùi bùn làm tôi ngây dại hơn

    tôi hạnh phúc thơ mình lấm láp
    thơ mình in gương mặt bác Năm Trì
    nẻ chân chim mặt ruộng mùa cuốc ải
    lầm lì
    hái rau tập tàng
    bắt con cua lùa con cá
    về cho má
    nấu canh chua

    ô kìa con…

    người già quê tôi
    tuổi ngót trăm ngày tăm xị rượu
    lưng còng song song mặt đất
    dáng thảnh thơi như một chiếc tàu bay
    bay chầm chậm qua mây mù u uất
    chở thênh thênh một đời nặng nhọc
    con cháu xa quê mấy chục năm về còn nhớ mặt
    nhớ thằng cu bị đỉa bu cua kẹp khóc ra sao
    người già quê tôi
    bắt được con gì ăn con nấy
    nấu canh đủ thứ lá
    mọc hoang trên ruộng mình
    mỗi khi họ làm thinh
    mây trên trời tụ về đen kịt

    nhớ linh tinh
    đựng cho vừa vài folder máy tính
    đếm lỉnh kỉnh
    mỗi lá rau một bài thuốc
    nhớ những đêm soi đuốc
    giữa đồng
    đếm mênh mông
    màu ráng chiều thay đổi
    mưa sa hay gió nổi
    đêm nhìn sao
    biết ngày mai sa mù

    người già quê tôi
    chỉ không biết
    sân golf là thế nào

    Chân mưa

    những cây cau đã trổ hoa
    yêu thương xa lạ
    nơi không khí biến ta thành lặng lẽ
    dẫu muốn ồn ào biết ồn ào với ai

    con đường mấy mươi năm mòn dần dưới chân người chân trâu chân mưa
    đường lầy thụt dẫn về yên tĩnh
    ta đã có những con chuồn chuồn con cá con cua
    ta đã có nỗi cô đơn ngọt ngào trẻ nhỏ

    và tôi đã có
    chân mưa

    có những ngày mưa rất buồn
    mưa đi luôn
    rồi mưa trở lại
    những dấu chân mưa bờ tre phấp phỏng
    bong bóng phập phồng
    tôi ngồi nhìn mẹ tôi xay lúa
    tôi không biết và tôi không nghĩ
    đời mình như chiếc cối xay tre
    có ngày quay trở lại
    tôi chỉ nhớ bát ngô rang giã lớ
    trộn chút đường đen
    thơm cả chiều mẹ cho tôi ăn
    mưa
    đầm đìa tong tả
    mướt xanh tàu lá chuối
    mờ mặt sông
    bác Năm Trì thả lờ kéo nhá
    mẹ tôi mua một bát lòng tong
    kho nghệ
    ngôi nhà tranh chỉ có hai mẹ con
    mưa thì thầm ngoài cửa
    thằn lằn chắc lưỡi
    mưa giống bác Năm Trì khoác áo tơi
    chân người chân mưa va vấp nhau
    tất tả

    Sáu mươi năm còn lại gì
    vẫn tiếng chân mưa đi
    ngoài cửa sổ

    gần như một bức tường vô hình dựng lên
    bao bọc tuổi thơ quê nhà mấy mươi năm xa cách
    thỉnh thoảng ta về nhìn ngắm lại
    phần đời đầu tiên con đường loang những vết bùn

    suốt đời tôi cứ va phải những bức tường
    trơ lỳ u mê
    hung hãn
    hoảng sợ

    chỉ duy nhất một bức tường
    dịu dàng
    trong suốt
    thương yêu
    bao bọc

    bức tường mưa
    chìm tận đáy quê nhà

    nơi mùi hoa cau thơm đậm hơn
    lúa xanh hơn
    dòng sông hiền hơn tất cả
    hoàng hôn xuống như một người gánh rạ
    gánh sắc vàng đang sẫm dần

    trên chân ruộng con cò đứng một chân
    cúi đầu ngẫm ngợi

    những bức tường bê tông lầm lì
    những bức tường sắt thô bạo
    những con sư tử đá
    những con đại bàng bằng xi-măng
    sẽ thay hoàng-hôn-người-gánh-rạ của tôi chăng?

    lò dò
    nướng chiếc càng cua
    thơm thơm
    như đứa trẻ vừa chạy qua
    lâng lâng bát nước chè nhà
    dồng dộc làm tổ còn tha sợi vàng

    thằng Bờm có cái quạt mo
    thì tôi có cả tuổi thơ của mình

    bao giờ thoang thoảng hoa cau
    mặc lòng cua máy cáy đào tự nhiên

    đời như chiếc cối xay tre
    quay quay quay mãi
    lại về
    tuổi thơ

    60 năm còn lại gì
    vẫn tiếng chân mưa đi
    ngoài cửa sổ

    Chân núi

    nhớ cái đận tôi đi rừng lấy nứa
    lội qua suối nghe róc rách trong mình
    một dòng mát lạnh
    lưng chừng dốc
    bó nứa
    tuột
    khiến tôi sảng hồn
    không kịp thở
    chỉ mong mau
    hết dốc
    chỉ mong thoát
    bó nứa
    chỉ mong chóng
    xuống núi

    khi tôi dưới chân núi
    núi quá cao
    khi tôi lưng chừng núi
    núi quá dốc
    khi tôi trên đỉnh núi
    núi quá thường

    một lối mòn
    sương sương

    ngày ấy
    chỉ cần mau
    tới suối
    chỉ cần nhanh
    tới cuối
    chỉ cần vứt
    bó nứa
    chỉ cần thấy
    nhà mình

    rồi tôi âm thầm
    leo một ngọn núi khác
    trèo một con dốc khác
    vác những bó nứa khác
    mơ những giấc mơ khác
    nhưng không mong
    hết dốc
    không mong thoát
    cái gì

    như người xuyên rừng nhãng bước chân đi
    cứ chăm chăm phát cây mở lối
    gánh nặng là chữ
    muỗi vắt là chữ
    mồ hôi là chữ
    đói bụng là chữ

    buồn vô ngôn

    giấc mơ chữ
    quanh quất
    mê mải
    trơn tuột
    những hy vọng
    lơ lửng

    đỉnh núi là chân núi
    và ngược lại

    bây giờ ngồi một mình
    nói một mình
    trên vai không còn bó nứa
    không còn gì nữa
    không leo dốc
    không khát nước
    chân núi là đỉnh núi
    không ngược lại

    may ra còn
    một giấc mơ

    những giấc mơ đêm nào quanh quất
    chợt sáng chợt tắt
    vào những buổi trưa trời tích điện
    người tích nhiệt
    cây ba lá tìm một chiếc túi xách bị mất
    không ai nói cho biết
    phải làm gì
    chân núi trước mặt mình
    xa lăng lắc
    tôi biết sự an ổn
    dưới chân núi
    ngôi nhà bé nhỏ
    dưới chân núi
    những bụi sim mua hoa tím
    dưới chân núi
    mẹ tôi nằm
    dưới chân núi
    đôi khi biết chỉ mà biết
    nhớ là nhớ vậy thôi

    tôi bắt đầu từ chân núi
    nhưng chưa biết bao giờ kết thúc? ở đâu?

    Chân cò

    “Con cò mầy đứng một chân”
    (có thể là ca dao)

    thường thì cò đứng hai chân
    nhưng dẫu đứng ba chân
    kiếm cái ăn mỗi ngày mỗi khó
    thôi thì
    cò đứng một chân
    tiết kiệm năng lượng
    đầu vào ít
    đầu ra ít

    lặn lội chi thêm tội
    thêm tội thì lặn lội
    sinh phải đứa con tật nguyền
    nào biết da cam hay da quýt
    đau đến nỗi chỉ một con mắt khóc
    nước mắt dòng dòng thành một chân cò
    người ta nói đó là chân ảo
    nước mắt bây giờ là ảo
    rất ít người thấy được

    cõng mẹ đi chơi
    mẹ nhẹ đến nỗi không biết còn hay mất
    qua chỗ lội
    thấy từng bầy quỉ ma
    không đánh rơi mẹ dù mẹ rất nhẹ
    không đánh mất mình dù mình chẳng còn gì để mất

    à ơi
    gặp con cò bên thác Bản Giốc
    đứng một chân bán hàng Tàu
    ngước nhìn dãy núi đá trước mặt
    đỉnh núi giờ đã mất
    cột mốc dời xuống tận chân núi
    dãy núi giờ đã ảo
    như nước mắt

    chỉ còn hàng Tàu bò
    nhơm nhếch
    chỉ còn một chân cò
    rũ riệt

    bao giờ cò đứng hai chân
    bay thẳng lên đỉnh núi mình
    chớp trắng?
    bao giờ cò tự do lả la khắp phần đất phần núi mình
    giờ mất trắng?

    bây giờ cò đứng mười chân
    ruộng mình cứ mất
    đất mình chẳng còn
    đành một chân run run cánh đồng thoi thóp
    co thắt từng ngày như miếng da lừa

    những ngày mưa
    thấp thoáng bóng cò ngoài ruộng
    bụng lép
    thóc lép
    nỉ non cũng bằng thừa

    thôi thì đứng thẳng dưới mưa
    như một bông lúa vổng
    thôi thì trắng muốt toàn thân
    như ước vọng

    mẹ cha để lại cho con
    chỉ một màu trắng ấy
    chân cò nâng lên trắng muốt lời nguyền
    nước có đục lấy thân mình mà rửa

    Chân tháp

    vài cái xoong móp méo
    áo rách toạc
    mấy trăm năm một điệu hành khốn khổ
    phương nam cuốc bộ
    phương nam xe đò
    phương nam đất hứa
    phương nam cùng đồ
    mặt căng bình thản

    những dòng sông mất tích
    những đám mây trượt ngã
    những hàng cây tắt nến trong đêm
    tôi đi về nhà mình
    thèm một ngọn lửa màu rơm
    một ổ chó ấm hơi chờ đợi
    và tôi gặp

    một chàng trai sáu trăm năm trước
    một cô gái sáu trăm năm trước
    vật vã trên bãi sông Trà
    gió mơn man da thịt
    mùi bắp non mùi rong rêu mùi bùn mùi nước sông ngai ngái
    đằm đằm trai gái hoang sơ
    những cú xoay mình
    những tiếng rên bất chợt
    tôi nghe từ sáu trăm năm trước
    một giai điệu quen
    một bài hát không lời
    sáu trăm năm hay sáu nghìn năm
    mùi ân ái trong đêm vẫn thế
    cái mùi quen quen như thể
    nó làm nên
    Quảng Ngãi

    tôi kính dâng lên tổ tiên mình
    chiếc bát mẻ nằm lặng bên chân Tháp
    cái bát người con trai Việt
    lăn lóc tìm cặp mông người con gái Chàm
    như tìm nơi trú ngụ
    lăn lóc tìm mênh mang
    vó ngựa
    lăn lóc tìm ấm êm
    bếp lửa
    lăn lóc tìm đức tin
    chân Tháp hình cặp mông cô gái

    phương nam hề, mệt lả!
    phương nam hề, tái tê!

    trong xách: ba chai mắm
    trong túi: sót hai đồng
    trong tay: nghề câu mực
    trong đầu: hy vọng sắt

    phương nam hề, cơ nghiệp!
    phương nam hề, oan nghiệt!

    mặt căng bình thản

    tìm thì gặp
    bãi sông Trà
    lều lợp lá cào don xúc tép
    vợ vợ chồng chồng
    bống bống bang bang
    cơm bạc cơm vàng
    nước nước non non
    cắm sào ở đâu quê hương ở đó
    xin ba lạy cúi về làng xóm cũ
    ngẩng đầu lên thấy Thạch Bích tà dương
    thấy đất Cù Trâu thấy bờ xe nước
    những ống trúm nhốt giùm ta ký ức
    những con đò lơ lửng phía vầng mây
    ăn tô don mùi nước sông đọng lại

    dội từ thăm thẳm hang xưa ấy
    một tiếng “ngà ơ” gọi ta về
    ta như con dế thèm đám cỏ
    gặm hết thời gian bỗng tái tê

    sương treo anh ánh mờ nỗi nhớ
    bầy trẻ hò reo phủ Cù Trâu
    có con dế dũi đào cun cút
    tìm chút tuổi thơ đến bạc đầu

    nơi ấy vẫy vùng bao chú Cuội
    đất sét nặn lên cả thánh thần
    bụng rỗng tay không mà bắt giặc
    nước lã vã nên hồ rượu tăm

    Cao Chu thần ơi, sao Người chọn sông Trà
    cho kiệt tác “Trà giang thu nguyệt”?
    phải vì Người hoá thân lưu lạc
    khói sóng hai trăm năm
    hết Bùi Nhị Minh Trọng lái thuyền lại tới Bùi Huệ chở Người tuần du
    trên xe chó kéo?
    hết miên man sông Trà lại lòng vòng đảo Bé
    mỗi dốc cao xe chó kéo như lùi
    “khách bộ hành nước mắt tuôn rơi” ((câu thơ Cao Bá Quát trong bài “ Sa hành đoản ca”))

    vì sao quê hương tôi
    lại khiến người dưng rơi nước mắt?

    tôi hỏi bác Năm Trì, bác rầu rầu nét mặt:
    “có lẽ quê mình buồn quá con ơi
    nhưng khi quá vui người ta cũng khóc”

    dường như Quảng Ngãi tôi thường quá
    một cái gì

    buông câu giữa muôn trùng đói rách
    mong giật được một ngày sáng tươi
    quê hương bỏ thì thương vương thì tội
    em thèm làm việc lắm anh ơi!

    trong đêm xe nảy xóc
    mắt lặng nhìn về sau
    đầu dúi lên phía trước
    mười ngón tay khát khao

    phương nam hề, đơn độc!
    phương nam hề, xoáy lốc!

    mặt căng bình thản

    mỳ gõ thâu đêm Sài Gòn hoa lệ
    trứng cút thâu đêm Sài Gòn mưa xé
    bánh xèo thâu đêm liu riu ngọn lửa
    xích lô thâu đêm từng vòng cô đơn

    đất quê tôi hai lần thất lạc
    người quê tôi hai lần lưu dân

    vì sao muốn khóc?

    có một hạt cỏ may cư trú lênh đênh
    ngày ấy xanh lá trúc
    có một chiếc xe đò đi về mông mênh
    đỏ đen phận người câu mực
    phương nam
    phương nam
    dòng chảy mấy trăm năm
    mặt căng bình thản

    Chân mây

    “buồn trông chân mây xa vời”
    (lời một bài hát)

    chiều chiều lại nhớ chiều chiều
    ra ngõ mà trông
    xắt bí nấu canh
    chiều chiều én liệng truông mây
    thở vắn than dài
    nhớ người áo vải thương ai
    khăn điều vắt vai
    nhớ kẻ qua truông nhớ đầy quang gánh
    nhớ sau đỉnh núi vầng dương mỏi mòn
    nhớ mặt trăng tròn mọc cuối biển Đông

    buồn trông chân mây xa vời
    buồn trông chân mây không người
    buồn trông không tôi nơi chân trời
    buồn trông giấc mơ buồn trông ký ức
    những đường biên ẩn dật
    những thèm khát vô hình

    có những đêm
    chân mây bước dài bước ngắn
    chân trời lẳng lặng
    cứ như phía sau ai đó đang nhìn
    một bức màn một cái tên
    gọi những con chuồn chuồn bay thấp

    tôi lớn lên còi cọc
    xác xơ như cỏ sau trận bóng
    đứng tủi thân một góc khán đài

    bao giờ cỏ mọc sau mưa?

    buồn trông chân mây xa vời
    buồn trông thơ bay không lời
    buồn trông đổi thay
    buồn trông không thay đổi
    những rau ranh ốc rạ
    chim cho ớt cay cây cho men lá
    biển cho cá núi cho đá
    nỗi niềm

    núp sau vườn nhà một gã săn chim
    rình chú chích bông rình em se sẻ
    rình lão bà chim “bớ thằng chăn vịt”
    từng phát đạn lặng lẽ

    chết chóc và sụp đổ

    buồn trông chân mây xa vời
    buồn trông ai như chim trời
    bay không thoát tầm ngắm
    bay không về tới biển

    bớ thằng chăn vịt!
    gọi tôi ư
    chăn vịt chạy đồng
    ngó mênh mông
    chiều chiều trơ gốc rạ
    gió như trẻ thơ nghịch tóc mình
    nhớ như in từng con cua cái ốc
    thài lài rau sam rau mác
    mẹ ơi xắt bí sau nhà
    khi con cúi đầu thì mẹ đã đi xa
    một tiếng chim chiều sâu hút

    buồn trông mẹ ta khuất bóng
    buồn trông hoàng hôn tím sẫm
    từng cánh mây giong buồm chầm chậm
    về đâu

    góc vườn cây khế trổ hoa
    người đi đâu mãi biết là đi đâu
    con ra ngõ trước con vào vườn sau
    ngó cây vú sữa lâu lâu mẹ về

    buồn trông chân mây xa vời
    sang thu ngồi đan nắng hè
    lùm tre ngủ trưa ve vừa ngơi tiếng
    cái xa hiển hiện cái gần tan biến
    buồn trông mình nắm tay mình

    xin cho ai dù chỉ một lần
    ngó xa xăm chân mây mờ mịt
    không thấy gì mà như thấy hết
    phía sau chân mây

    buồn trông
    buồn trông

    Chân sóng

    “Cánh chim rơi rớt tả tơi
    Đại dương rộng lớn là nơi trú nhờ”
    (thơ của một người đánh cá xa bờ)

    lên tám tuổi lần đầu nhìn thấy biển
    lần đầu đi biển
    ói mật xanh mật vàng
    biển mênh mang
    tôi nhỏ bé
    những thủy thủ tàu Ba Lan dồi tôi như quả bóng nhẹ
    họ cười mà tôi khóc

    chỉ thế thôi

    nhiều năm sau tôi không nhìn thấy biển
    dù có “vượt trên đỉnh cao Trường Sơn”
    cũng không nhìn thấy biển
    suốt thời ấy biển với chúng tôi là tận cùng
    cuộc chiến
    một là được trở về với biển
    hai là không bao giờ

    chỉ thế thôi

    con nào biết mẹ bạc đầu vì biển
    mỗi làn sóng như một dải khăn tang
    con nào biết mẹ đau vì biển
    đau vì thiếu biển
    đau vì thừa biển
    đau vì biển thiếu con mình
    đau vì biển thừa hy sinh

    những mộ gió những hình nhân phơ phất
    những hải trình dài suốt mấy trăm năm
    những Bãi Cát Vàng san hô mê hoặc
    những phận người bó chiếu giữa mông mênh

    chỉ thế thôi nhưng mẹ ơi còn biển
    là còn những chuyến đi không hẹn ngày về
    nhưng mẹ ơi còn con trai trong bụng
    là mẹ đẻ hết ra cho chúng giong khơi

    người quê tôi không quen lời bay bướm
    giọng nói nặng dây buồm
    con trai biết bơi từ trong bụng mẹ
    biết lắc thúng từ khi chưa biết chu vi hình tròn
    biết tính cá bằng khoang
    ăn sóng và nói gió
    lặn sâu mấy chục sải
    ngậm vật vờ ống thở
    bơi bên cạnh hải sâm
    như một chiếc tàu ngầm
    tỉ tê cùng đáy biển
    như một người bạn thân

    lặn biển Hoàng Sa liệt nửa người
    giờ ngồi xe chó kéo
    người bé trên đảo Bé
    mỗi khi nhìn thấy biển mắt rực cháy
    “biển ơi biển ơi biển ơi”
    thế thôi

    lặng im như đá mồ côi
    họ dạy anh tình yêu
    không lời
    anh yêu biển mà đứng trên bờ
    anh yêu nước mà không biết bơi

    Mai Phụng Lưu
    mỗi bận xuống thuyền lại trực chỉ Hoàng Sa
    như có ai dẫn
    nỗi nhớ là hải bàn
    mãi quay về một hướng
    mỗi lần bị bắt mỗi lần bị đánh
    lại tay trắng trở về dành dụm ra khơi
    không thể sống thiếu Hoàng Sa
    không thể sống thiếu biển

    anh yêu biển mà đứng trên bờ
    anh yêu nước mà không biết bơi
    làm sao anh hiểu?
    có những người lính đảo
    trần lưng trước mưa đạn quân thù
    “chỉ được xáp lá cà bằng lê”
    nhưng với khoảng cách này là không thể
    đành chỉ được chết vì đảo
    đành cho lãng quên vùi mấy mươi năm

    Gạc Ma Gạc Ma
    hãy kể cho con cháu anh điều này:
    có những người lính đảo
    đã chết theo vòng tròn
    tay họ giăng ra và siết chặt tay nhau
    như một tràng hoa biển

    không quỉ ma nào xé nổi
    tràng hoa biển ấy
    hãy kể cho con cháu anh
    rằng từ Hoàng Sa từ Gạc Ma
    những tràng hoa biển ấy
    dạt trôi
    về ôm chặt Mẹ

    chân sóng
    bắt đầu từ đó

    Chân lũy

    “nhân dân gọi là trường lũy”
    (Lời một người dân Quảng Ngãi)

    đá cõng đá cõng đá
    mồ hôi cõng mồ hôi
    tháng năm cõng tháng năm
    người cõng người
    xây nên
    Trường Lũy

    nhân dân không gọi nhau “man” này “man” nọ
    nhân dân gọi nhau đồng bào
    gọi nhau ca dao
    ca-lêu ca-choi xà-ru
    sáo trúc sáo tre tà-vố
    gọi nhau sướng vui
    gọi nhau đau khổ
    nhân dân gọi nhau
    trường lũy

    nghe âm âm vách núi
    vang vang lòng thung sâu
    rối rít chợ đầu nguồn
    mít non gởi xuống cá chuồn
    gởi lên

    mình í ới nghìn năm
    nẫu nỉ non nghìn năm
    bạn tỉ tê a-máp
    ta đàn bầu đứt ruột
    nghìn năm

    nhu nhú trái bắp non
    rỉ rách dòng suối nhỏ
    tôi ngất ngây men lá
    nậu nguồn
    tôi tự chưng cất mình
    rượu đoác
    tôi huýt sáo lăn lóc
    hòn đá nhỏ
    tôi nỉ non í ới
    từng con chữ

    khi buồn tôi cũng buồn buồn
    khi vui tôi cũng bán buồn mua vui
    thế thôi

    đừng bắt tôi nói những điều tôi không nghĩ
    cái gì ra cái nấy
    cùng mọi người tôi vác đá xây lũy
    cùng mọi người tôi vác tự do vác tình anh em qua lũy
    cùng mọi người tôi ném những trái ngang khỏi lũy

    chúng tôi không xây Vạn Lý Trường Thành
    chúng tôi đếch là hảo hán
    chúng tôi tươi vui
    bình thản

    dù chân lũy tới chân trời
    xa lắc chơi vơi
    chúng tôi đi
    dè dặt
    chúng tôi đi
    từng bước
    chẳng ai cho không dễ dàng
    chẳng ai cầu xin nhẹ nhàng
    cứ còng lưng vác
    đừng than phận nghèo

    đừng than phận khó ai ơi
    còn đá mọc lũy còn chồi nảy cây
    còn mình còn bạn còn đây
    ba lý tang tình
    là còn đổi thay

    tôi tin chồi tin nụ
    tôi tin miệng em cười
    tôi dừng chân lũy tôi ngó chân trời
    tôi gọi ai ơi

    bình thản
    tươi vui

    đừng than đường khó
    một viên đá còn góp nên thành
    đừng căng thẳng
    cứ hò lên cho ba lý nhẹ mình

    rồi qua sông
    rồi qua núi
    rồi qua suối
    rồi qua ta
    chân mình qua chân lũy
    tới chân trời
    xa lắc
    chơi vơi

    ai ơi
    còn trời còn nước còn non
    còn cô bán rượu anh còn say sưa ((ca dao Việt))

    Quảng Ngãi 25.8.2011

    Bình luận

    ví dụ: http://www.example.com

    Lời bình: (Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu)