Thica.net

Mạng thi ca Việt Nam

  • Gọi tìm xác đồng đội

    Tác giả:

    có người cười
    có người khóc
    có người la hét
    một người cúi đầu
    một người quay lưng
    một người quỳ gục xuống
    một người làm thinh ngửa mặt ngó trời
    một người vung tay
    một người sửa giọng đọc diễn văn
    một người nghiến răg
    rồi im lặng
    rồi giết
    giết
    giết
    không có người buồn
    không có người vui
    chiến tranh bắt đầu
    trước hết là máu
    rồi là thịt người
    máu từ trên trời
    máu từ dưới đất
    và máu trên bàn thờ
    xác thì chôn sấp dập ngửa bờ sông, bụi chuối
    không đầu không chân
    không xương không thịt
    không có chi cả
    không ai nhớ
    không ai biết

    tôi là một thằng câm mất trí
    lang thang đầu đường xó chợ
    với viên đạn còn ở trong đầu
    tôi nhảy múa hát ca làm trò
    cho mọi người coi chơi
    theo sau tôi là đám trẻ con rách rưới
    vỗ tay hoan hô tôi muôn năm

    • tôi tên là Nguyễn Văn Duy
    không mẹ không cha
    sinh vào năm cả làng không có gạo ăn
    quê ở Thọ Xuân Thanh Hóa
    tám tuổi nhảy tàu ra Hà Nội sống
    lang thang ăn đường ngủ chợ
    nay bến xe mai bến tàu
    năm 1965 tình nguyện đi bộ đội
    tôi chết
    lúc đánh vào thị xã Cao Lãnh năm 1967
    xác phơi trên hàng rào kẽm gai
    ba ngày giữa mưa giữa nắng

    • pháo sáng nổ trên đầu
    tôi bò qua hàng rào kẽm gai
    mìn nổ và tiếng người la hét
    sau đó tôi không biết gì hết
    đơn vị của tôi: B4 K15 chiến trường Tây Nguyên

    • tôi tên là Lê Thị Lúa
    83 tuổi
    con tôi là Nguyễn Văn Chót
    đi nghĩa vụ năm 1963
    vào Nam tháng 6 năm 1965
    chết ở đường Trần Hưng Đạo Huế
    tháng 2 năm 1968
    không biết có còn xác không

    • Lê Văn Một quê Thái Bình
    mẹ đẻ rơi ngoài ruộng lúc đi mót lúa bị đuổi bắt
    vào lính năm 1964
    bị thương tại A-bia
    chết trên đường tải thương ra Bắc
    sau tết Mậu Thân 1968
    lúc chết nằm trên võng một mình giữa rừng
    xác đã có mùi
    được phong liệt sĩ
    bằng treo ở Văn phòng Ủy ban nhân dân xã

    • một mụ già điêu tàn ở chợ Mía Sơn Tây
    thường giữa trưa đứng bóng
    mụ ngồi bệt xuống đất
    rồi khóc rồi cười rồi la hét
    hai con mắt như đứng tròng
    con Lê Thị Cam ơi
    chết đất nào về đây với bầm
    bầm khô gan héo ruột

    mụ già cào hai tay bới đất
    có con dưới này không con
    a ha này mấy người mấy người ơi
    mấy người có ai có con chết như tôi không
    liệt sĩ không có xác

    mụ già úp một tờ giấy nhớp mồ hôi lên mặt
    liệt sĩ của con đây
    Lê Thị Cam ơi
    a ha
    có ai biết con tôi chôn ở đâu không
    con ơi là con ơi

    • con tôi là Phan Văn Tốt
    cấp bực trung sĩ
    vào Nam năm 1968
    chết đâu ở Quảng Trị
    có ai biết xác con tôi chôn ở đâu không
    chỉ cho với
    tôi chỉ có một thằng con
    tôi không còn ai hết
    tôi là Phan Văn Sáu
    72 tuổi
    ăn mày ở thị xã Phú Thọ

    • binh nhì Trần Tư
    không rõ sinh năm nào
    chết tại Gò Nổi Quảng Nam cuối năm 1972
    có ai bà con thân thích
    đến Ủy ban nhân dân xã Phước Diễn Châu Nghệ An
    nhận bằng liệt sĩ

    • bây giờ thì tôi nhớ ra rồi
    tôi làm bò
    chiếc xe cải tiến chở đầy lúa xuống dốc gãy càng
    tôi văng chúi sấp trên bờ ruộng
    ngày hôm sau lên huyện đội tập trung
    đi nghĩa vụ cái lưng còn nhức
    hai con mắt còn tím dắt
    mẹ tôi khóc
    hai đứa em tôi chụi mắt cắn chéo áo
    hai cái bụng đen to tròn lồi lỗ rún
    thình lên xọp xuống
    xe chạy bụi mù
    người dưới xe la hét trong nước mắt
    người trên xe giậm chân đầu ngoái lại đằng sau
    xe qua hết đám ruộng phần trăm
    tiếng hát tắt
    cây cối che hết
    tôi cúi người che gió đốt hút một khúc thuốc tàn
    trước mặt như mưa
    sau lưng bụi mù
    đường xóc
    nhưng thằng ngồi trong xe như tượng mắt ngó xa
    gói cơm bới nóng trong bọc quần áo
    tôi không còn thấy gì nữa

    tôi nhớ rồi
    lúc đó trên đường đi B vào đến Quảng Bình
    tôi mới biết mẹ tôi đã chết cách đây hơn một tháng
    B52 đánh như điên
    tôi hộc máu
    không biết hai đứa em tôi bây giờ ở đâu
    lạy trời cho chúng lên Yên Bái ở với ngoại
    giữ trâu và hốt phân cho hợp tác xã cũng kiếm được cơm
    không no nhưng qua bữa
    chắc chúng bỏ học

    tôi nhớ rồi
    tôi bị thương hai lần
    lần trước ở đầu
    lần sau ở bụng
    nặng hơn
    phải nằm trạm xá hai tháng
    tôi đã qua Thừa Thiên Quảng Ngãi Bình Định Tây Ninh Ban Mê Thuột
    rừng Lào đằm không dốc và trống
    nhiều khi đi suốt một ngày không thấy suối
    gió khô
    miệng đắng
    mấy đứa thằng Sanh thằng Phụng thằng Chiến chắc đi bộ đội và đã vào Nam rồi
    không biết mẹ tôi chôn ở đâu
    mười mấy năm nay làng tôi có ai chết
    cũng chôn nhờ nghĩa địa làng bên

    cuối cùng tôi cũng chết
    đồi 347
    cuối tháng sáu bảy mươi hai buôn Krong Gia Lai

    tôi nhớ rồi
    pháo sáng
    F105
    B57
    trực thăng
    bom
    pháo
    rốc két
    mìn
    ba ngày ba đêm vây chốt
    thằng Sáu chết dưới chân đồi
    đứt nửa người
    thế là hết đời vào đảng rồi con ơi
    thôi cứ nằm yên đó
    để bọn tau đánh đã
    rồi mầy sẽ được mồ yên mả đẹp
    đất đá trên trời cứ rớt xuống lào rào
    thằng Thuấn gãy chân vừa lết vừa bắn vừa cười
    nó chưởi
    K43 hóc đạn
    địch không tiếp viện được
    một thằng U ti ti một thằng cán gáo
    chổng gọng bên kia đồi
    khói đen hôi mùi thịt người
    đứa nào cười
    bắn đi
    trời sắp sáng
    im lặng
    suối chảy ở xa như người nói
    có tiếng động
    cành cây gãy
    khoan
    dừng bắn
    anh em đó
    hết nước rồi
    khát quá
    Tứ ơi
    nước nước đây
    trời đất sáng quá
    núi rừng đẹp quá
    mẹ cha chúng nó
    đánh nhau mãi thế này
    dưới chân đồi
    sương mờ
    coi chừng
    pháo sáng tắt
    tôi cằn lên
    thằng Phụ đâu
    chết rồi
    tức quá đi
    trước mặt tôi mấy cành cây khô động đậy
    nằm sát xuống
    bắn bên trái
    đừng cười nữa
    bây giờ mà có một bát bún rêu
    a ha
    bắn đi
    tôi cằn lên
    khi không lại gió
    bắn đi
    bún rêu đó con ơi
    cố lên
    cố lên mầy
    trước sau mầy cũng được kết nạp
    đừng lo con ơi
    trời sắp sáng rồi
    cánh tay phải tôi tê
    máu như mồ hôi tắm ướt cả người
    trực thăng quần
    F105 rú
    bốn quả B41 nổ
    lửa sáng bùng trong công sự
    mặt trời chưa mọc
    lửa lửa khói
    đẹp quá
    màu xanh của mây màu cháy của lửa
    đạn nổ
    Miên ơi Thắng ơi Thụ ơi
    chúng mày ở đâu
    tiếng la tiếng hét tiếng chưởi tiếng Việt tiếng Mỹ

    mù tối
    thằng Chánh cười to
    bắn nữa đi
    hai ba bảy tám chín mười những đống rằn ri xô nhau trượt xuống đồi
    bắn
    bắn nữa
    F105 chúi đầu
    thêm bốn chiếc trực thăng và hai OV10
    tôi không còn nghe gì nữa
    nổ dưới đồi nổ giữa đồi nổ trên đồi
    nổ trên trời nổ trong đất nổ trong công sự địch
    nổ tan hoang hết
    bụng tôi rát
    thằng Thắng đưa tay lên trời
    mặt nó đầy máu
    có đứa nào gọi tên tôi
    không còn trời đất gì nữa
    tôi đưa hai tay bám lấy đất
    tôi thấy tôi như bay lên trời
    tôi không nhớ gì hết
    thân thể nhẹ quá
    tôi bay lên
    lựng đựng
    bay lên nữa
    mù mắt
    đất mù
    trời mù
    tôi mù
    thịt và máu
    và đất đá và lửa khói và sắt thép
    nhão nát bét
    không địch không ta
    thịt người
    máu người
    máu chảy ào
    ngọn đồi lún xuống
    rồi phọt bắn lên những cột lửa máu
    Miên ơi Thắng ơi Thụ ơi
    con đang bay
    lờ đờ
    mẹ chôn ở đâu
    mẹ ơi

    • cha tôi tập kết
    năm 1965 mẹ tôi bị bắt lần thứ ba và bị đày ra Phú Quốc biệt giam
    ba đứa em tôi trốn vào Bình Định ở nhờ nhà bà dì
    tôi bỏ học vào du kích
    hai năm sau được kết nạp đảng rồi đi chủ lực tỉnh
    tôi chết trong trận đánh xáp lá cà với bọn Rồng xanh Nam Triều Tiên ở Kỳ Lam
    không biết anh em chôn tôi ở đâu
    trên cái bi đông Mỹ của tôi có khắc mấy chữ: Lê Văn Hiếu Tam Kỳ Q.N. 1967

    • con tôi là Lê Thị Gái
    quê Đồng Di
    cơ sở cách mạng ở Đà Nẵng
    bị bắt tại Huế tháng 6 năm 1969
    chết bị treo ngược hai chân lên mái nhà
    không quần không áo trong lao Thừa Phủ
    nghe đâu chôn chung một hố với ba bốn người ở vùng núi Nam sông Hương
    năm đó con tôi hai mươi hai tuổi
    có hai mươi mấy năm nay tôi cứ hay nằm thấy con tôi ở lổ ở trần
    đứng ngoài hè kêu lạnh lắm mạ ơi
    tôi tên là Trần Thị Tho
    hiện bán nước chè ở ga Lăng Cô

    • nửa đêm chợt tỉnh tình cờ
    tôi xin làm kẻ ngu ngơ đời này
    còn yêu em tôi đắng cay

    cuộc biểu tình bị đàn áp
    tự do dân chủ muôn năm
    đả đảo độc tài

    bây giờ tôi là kẻ mất hết trí nhớ
    là bông gai rỉ máu từng cánh
    mọc trên đá một mình
    em còn xa tôi xa tôi
    tôi còn đi mãi đi mãi bơ vơ
    trang giấy buồn
    tôi xin đọc lời di chúc phúng điếu tôi
    bên giòng sông này
    cùng cây cỏ
    cùng anh em tôi
    muôn năm muôn năm tự do dân chủ
    tôi sẽ chết một mình không ai biết
    không giấy đắp mặt không chôn cất

    tôi bị trói cặp cánh
    hộc máu mũi trào máu miệng
    hắn
    ba bốn thằng
    cất mặt nạ
    và đeo tay sắt
    hắn
    chỉ tay vào mặt tôi
    – mi phải khai hết
    mi làm giặc và xúi người khác làm giặc
    mi biểu tình chống đối
    mi làm thơ nổi loạn
    mi có tên thật không
    mi không muốn ăn cơm
    tau sẽ cho mi ăn cứt
    mi là thi sĩ
    tau sẽ lấy thơ mi đắp mặt cho mi

    những buổi sớm mai
    những buổi sớm mai thơm mùi lúa
    tôi đi qua cánh đồng đất mới cuốc lật
    hai bên đường bông cỏ vừa nở
    chim hót trong gió mát
    và sương mờ trong cây bên kia làng
    em làm gì mà ngơ ngác như không thấy tôi
    những buổi sớm mai
    những buổi sớm mai
    như thơ tôi
    sớm mai
    mặt trời mọc
    như thơ tôi ở với trời đất ở với anh em
    bạn bè tôi người sống người chết
    thơ tôi là đời tôi là tôi đây

    ngày mai có hòa bình
    tôi nói với anh em bè bạn
    có anh em như có tôi hôm nay
    ngày mai có hòa bình
    thôi em đừng ngơ ngác
    hai cánh tay tôi bơ vơ suốt đời tôi rồi
    tả tơi và đau lắm em ơi
    ngày mai có hòa bình
    có thấy nhớ nhau mà về không
    mùa thu qua rồi
    trời ở Huế tháng mười một tháng chạp nắng còn to

    nhớ làm chi tôi
    nhớ làm chi thơ tôi
    cuộc đời này rồi cũng tan nát
    phiêu bồng bao nhiêu năm con làm kẻ chống đối
    mẹ ơi
    mẹ còn ngồi dưới lá cửa chống buổi chiều
    nắng dọi nửa hàng tre trước mặt nhà
    con mèo nằm im trên cái ghế đẩu
    tiếng la hét ăn thua của đám trẻ con chia phe đánh giặc giả đầu xóm
    tháng mấy rồi mẹ ơi
    a ha hãy lấy thơ tôi đắp mặt cho tôi
    đừng tìm tôi
    đừng tìm tôi
    đừng tìm tôi nữa

    có cái gì đánh vào đầu tôi
    gỗ sắt gậy rựa búa
    tôi quay mặt lại
    tôi không thấy gì hết
    cái gì đó đánh vào đầu tôi mắt tôi miệng tôi mũi tôi
    dây thắt ở bụng
    tôi mửa không được
    tôi nghe có tiếng cười
    tôi đứng dậy
    máu hộc
    mũi miệng mặt bụng chân tay máu hộc
    tôi ngửa mặt lên
    gió đâu thổi vào mát quá
    máu
    máu
    máu tôi
    máu từ trên trời chảy xuống
    máu
    cả máu
    đầy máu
    máu có bọt
    trủi lên
    dưới đất là máu
    tôi ngập trong máu
    trôi đi trôi đi
    máu chảy vào cổ họng tôi
    tôi chìm nghỉm

    gần hết tháng chạp sắp tết rồi
    có đông anh em bè bạn người sống người chết đang ở quanh đây
    con không lạnh đâu mẹ ơi

    • mi có cái tên như con gái – Ái Phương
    mà mi ăn nói và cười như con gái
    tên thật của mi là Khoa
    quê mi ở Quảng Nam
    đường dây lộ đang học đệ tứ trường Nguyễn Tri Phương mi trốn lên núi
    chưa bao giờ mi có được một đôi dép cao su có đủ quai và một tấm ny lông mưa không rách
    gần năm năm phấn đấu mi vẫn chưa thành người tiến bộ
    trận Mậu Thân 1968 mi về Huế
    ra khỏi cửa rừng mi cười rất sướng
    – coi như thấy cầu Trường Tiền rồi
    những ngày cuối trận có người đã gặp mi vác súng nhảy cà tưng dẫn tù binh trên đường Hàng Bè
    mi có cười chúm chím vẫy tay chào
    sau đó
    không ai biết gì hết
    không ai nói gì hết
    không ai nhớ gì hết
    không ai kể gì hết
    không ai nghe gì hết
    không ai nhắc gì hết
    như mi không bao giờ có ở đời này

    • Thiết ơi
    rứa là mi chết
    AK bắn ngang lưng
    mi như con cá cằn trên cạn
    nước không chảy
    hai giờ sáng giữa trận đánh mi nhảy thành lội qua hào tính về đơn vị
    anh em tưởng địch bắn trúng mi
    mi cố hết sức níu từng đám rong cọng sen vợi vào bờ
    mi nằm vắt nửa trên khô nửa dưới nước
    mi trợn mắt thở cá rồi
    không ai biết mi là ai hết
    ngoài khẩu K54 cột nơi sợi dây dù đeo ở thắt lưng
    và cái áo lót cổ vuông vải chéo màu đen
    loáng thoáng có ai đó nói đã thấy mi nằm chết
    trên cáng quá chợ Thông một đoạn
    và đã vuốt mắt cho mi
    đánh nhau lộn xộn
    người chết dọc bờ dọc bụi thiếu chi
    trước sau rồi cũng phải chôn sấp dập ngửa mi đâu đó cho rồi
    hơi đâu Thiết ơi
    lúc đó là vào giữa tháng giêng năm Mậu thân 1968

    ghi thêm
    – tháng chín tháng mười 1954 ở trường Huỳnh Thúc Kháng Nghệ An về mi bị nghi là địch cài
    – tháng 6 năm 1965 bị bắt mi vượt ngục lên núi có tiếng xì xào xa gần là lý lịch mi không rõ ràng
    – hai lần bị thương
    lần sau lủng ruột mi vẫn còn sống
    rồi mi được vào đảng ở Kim Phụng
    – sau 1975 cả nhà mi bị quy: có liên hệ với tư sản
    em gái mi xin đi làm việc để nối bước mi bị làm khó dễ
    ba mi mất trí cứ nói thằng Thiết còn sống ở Đà Nẵng
    mi được cấp bằng liệt sĩ
    cả nhà mi cười
    – nhà này cũng có người tên Thiết
    lộn rồi

    • Lộ Phúc Bản Trí
    bảy đứa chỉ biết tên có bốn
    người Bắc
    không rõ quê quán
    chết tại hố bom này tháng hai 1975
    không thấy máu không thấy thịt
    chỉ có đất
    bảy đứa được phong liệt sĩ

    • Phú ơi
    thằng Phác về rồi
    nó có cho mẹ tiền
    nó nói con không chết
    mười năm mẹ chờ con không thấy
    con chết chôn ở đâu
    có còn đủ chân tay không con
    buổi chiều ở Vỹ Dạ không có một tiếng chim
    mẹ bắc ghế ra ngoài sân chờ con đi đánh căn về kêu đói bụng đòi ăn cơm
    mùi rơm thơm quá
    thôi mẹ vào nhà thắp hương cho ba cầu cho con chết toàn thây

    • thầy nói
    con chôn ở đây
    con nằm sấp tay phải cầm súng
    một thước đất
    hai thước đất
    đất chỉ là đất
    sâu nữa là nước
    nước
    có có con đâu
    mẹ chỉ mong nơi con nằm đất mát
    mẹ nóng ruột quá
    Thành ơi

    • một cô gái tuổi khoảng 18 – 19
    nằm chết trần truồng vắt trên bờ ruộng
    hai núm vú bị cắt chưa đứt hẳn
    phía dưới bụng là máu me
    và một lưỡi lê cắm đứng
    lúc kéo xác đi chôn hai trái lựu đạn cài sẵn dưới lưng nổ xé tan cô gái
    chỉ có cái kẹp tóc hình con bướm màu lục còn nguyên
    và một mảnh giấy giắt nơi kẹp có ghi:
    tối tới nhà cho mạ nhờ một chút
    đừng giận chuyện nớ nữa

    không ai biết cô gái ở đâu tên gì con ai
    chắc là du kích Công Lương

    gần chạng vạng
    có hai ông bà già lụm cụm mót lượm
    từng khúc xương miếng thịt của cô gái
    gói trong tấm ny lông cùng với cái kẹp
    và miếng giấy chôn xuống cái lỗ bên đường
    đặt viên đá làm dấu hai ông bà van vái:
    có chi còn thiếu của con
    con bỏ qua cho ôn mụ già này
    kẻo tội

    • cách đây hai mươi mấy năm
    hai mươi bảy người – đàn ông đàn bà ông già trẻ con – chôn ở đây
    tất cả đều bị trói cặp cánh và bị đánh giập đầu
    ai có bà con thân thích – miền Nam miền Bắc Hà Nội Huế Sài Gòn
    xin đến nhận hài cốt

    • con tôi là Trần Hiếu
    bia ở nghĩa trang liệt sĩ Quảng Trị ghi:
    quê Thái Thượng Thái Bình
    chết anh dũng tại Khe Sanh năm 1968
    lúc dời mộ
    chỉ thấy một khúc xương không biết là xương con gì và đất cát vụn với một tờ giấy đỏ có ngôi sao vàng ở giữa còn mới

    xác con tôi đâu
    xác con tôi đâu

    (chưa hết)

    Vỹ Dạ ngày 5 tháng 8 năm 1996

    Hai mươi mốt
    Muôn năm

    1. 21 = 20 + 1
    hai mươi thêm một
    là hai mươi mốt
    1975
    1996
    muôn năm chiến tranh
    muôn năm hòa bình
    muôn năm tôi
    muôn năm anh
    muôn năm Hồ Chí Minh
    muôn năm màu đỏ
    muôn năm máu
    muôn năm xác chết
    muôn năm hài cốt
    muôn năm nước lạnh
    muôn năm
    muôn muôn năm

    thêm một
    là thêm một năm
    dài thêm ba trăm sáu mươi lăm ngày
    dài con dài cái
    dài ngày thiếu gạo
    dài ngày há miệng không có cái chi nuốt
    nói thiệt
    tới đây hôm nay lúc này đây
    tôi đuối
    tôi lụy
    tôi quỵ
    tôi lết
    trệt

    ngoài trời
    cây không có gió
    lá im
    không tiếng chim

    2. hai mươi mốt năm
    chiến tranh đã qua
    người đàn bà già chết khô
    chiến tranh đã qua
    những nấm mồ
    không xương cốt
    quạ

    chiến tranh đã qua
    thằng hề rửa sạch mặt
    đi bán kẹo kéo nuôi con
    chiến tranh đã qua
    thằng điên thắp ba cây hương soi gương van vái mình

    chiến tranh đã qua
    người lính bỏ ngũ
    lên núi đào sắt gỉ
    lựu đạn nổ
    cụt một cánh tay

    chiến tranh đã qua
    tôi ngồi một chỗ
    đêm giật mình nghe bom nổ trong đầu
    thấy thằng bạn chết
    xác phơi ba ngày giữa nắng

    chiến tranh đã qua
    anh em bạn bè quen biết
    mỗi đứa một chỗ
    đứa ngó cây
    đứa ngó nhà
    đứa ngó đá
    đứa ngó đất
    đứa ngó trời
    đứa cười
    đứa khóc
    đứa lăn lóc
    đứa lặn hụp
    đứa tỉnh
    đứa say
    cầu cho đứa nào sau này chết cũng êm thắm

    3. còn tôi
    tôi ngó hai bàn tay tôi
    rồi ngó trước mặt
    ngó sau lưng
    đêm mưa không hết
    có tiếng chẻ củi ở nhà bên cạnh

    Vỹ Dạ ngày 26 tháng 4 năm 1996

    Bình luận

    ví dụ: http://www.example.com

    Lời bình: (Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu)